NIE DAJ SIĘ CZADOWI

KAŻDEGO ROKU W POLSCE W WYNIKU ZATRUĆ TLENKIEM WĘGLA UMIERA OK. 100 OSÓB.
TEN TOKSYCZNY GAZ NIE MA KOLORU ANI ZAPACHU. OBEZWŁADNIA I USYPIA.
NA ZAWSZE.
NIE POZWÓL, BY UŚPIŁ TWOJĄ CZUJNOŚĆ.

W trosce o bezpieczeńśtwo zdrowotne mieszkańców Krakowa i Małopolski, wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego, Szpital Uniwersytecki w Krakowie, we współpracy z Komendą Miejską Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, przygotował informacyjną kampanię społeczną pod hasłem "NIE DAJ SIĘ CZADOWI". Akcję objęła swoim Patronatem TVP Kraków.

Cele kampanii:

• uświadamianie mieszkańcom Małopolski czym jest czad, kiedy powstaje, jakie niebezpieczeństwo niesie dla zdrowia i życia
• informowanie o profilaktycznych działaniach, które są niezbędne, aby uniknąć tragedii
• edukowanie w zakresie zasad udzielania pierwszej pomocy osobie zatrutej tlenkiem węgla, wyczulenie odbiorców na rozpoznawanie pierwszych oznak zatrucia czadem
• przekonanie jak największej liczby osób do przestrzegania zasad bezpieczeństwa
• znaczne ograniczenie liczby nieszczęśliwych zdarzeń z udziałem czadu (przede wszystkim zgonów i ciężkich zatruć)

Film powstał przy współpracy firmy:  www.elfon.com.pl

Cichy zabójca - TLENEK WĘGLA (potocznie: czad)= bardzo niebezpieczny, silnie trujący gaz

• nie ma zapachu, barwy ani smaku -> nie można go wyczuć
• jest lżejszy od powietrza 
  -> łatwo się z nim miesza
  -> w szczelnie zamkniętych pomieszczeniach gromadzi się głównie pod sufitem, przenika przez ściany i stropy
• dostaje się do organizmu drogami oddechowymi 
  -> w płucach przenika do krwi
• w krwi łączy się z hemoglobiną (białkiem obecnym w krwinkach czerwonych) 210 razy szybciej niż tlen 
  -> blokuje dostęp tlenu do organizmu i uszkadza narządy
• stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia -> może spowodować: obrzęk mózgu, obrzęk płuc, zaburzenia rytmu i przewodnictwa mięśnia sercowego, zawał serca, a nawet śmierć!

OBJAWY ZATRUCIA:

lżejsze:

• bóle głowy
• zaburzenia równowagi
• nudności i wymioty
• drętwienie i osłabienie mięśni kończyn
• ogólne osłabienie
• kołatanie serca, bóle w klatce piersiowej

cięższe:

• apatia
• senność
• pobudzenie
• utrata przytomności

Pamiętaj: nigdy nie lekceważ żadnego z tych objawów! Dłuższa ekspozycja na działanie tlenku węgla lub większe jego stężenie może bardzo szybko spowodować śmierć.

Bądź czujny. NIE daj się CZADOWI!

JAK POWSTAJE TLENEK WĘGLA:

• gdy w otoczeniu czegoś co się spala jest za mało tlenu
• powstaje w wyniku niepełnego spalania paliw: drewna, oleju, gazu, benzyny, nafty, propanu, węgla, ropy i in.
• potencjalne źródła powstawania: stary piec (podgrzewacz) gazowy, piec z otwartą komorą spalania, kocioł na węgiel, kocioł gazowy, piec węglowy, piec olejowy, piec kaflowy, kominek, kuchnia gazowa i in.
• powody powstawania:

- brak dopływu świeżego (zewnętrznego) powietrza do urządzenia, w którym następuje spalanie - zanieczyszczenie, zużycie lub zła regulacja palnika gazowego
- przedwczesne zamknięcie paleniska pieca lub kuchni
- niedrożny (zapchany) lub nieszczelny przewód kominowy lub wentylacyjny
- uszkodzone połączenie między kominem a piecem 
- niesprawna, źle zamontowana instalacja grzewcza
- przy mroźnych temperaturach czy wietrznej pogodzie czad może się cofnąć do mieszkania (dlatego szczególnie niebezpieczny jest w sezonie grzewczym)

UWAGA: w małych pomieszczeniach (np. łazience) bez sprawnych przewodów kominowych czy wentylacyjnych, śmiertelna dawka tlenku węgla może powstać już w ciągu minuty!

ZASADY BEZPIECZEŃSTWA

• wyposaż mieszkanie w spełniający polskie i europejskie normy, atestowany czujnik czadu (w porę zaalarmuje Cię o zagrożeniu)
• regularnie wykonuj przeglądy techniczne (oraz czyszczenie) przewodów kominowych, dymowych, spalinowych i wentylacyjnych(korzystaj jedynie z usług profesjonalistów posiadających odpowiednie kwalifikacje, czyli kominiarzy; zawsze usuwaj usterki stwierdzone przez kominiarzy; o wadliwie działających urządzeniach grzewczo-kominowych natychmiast informuj właściciela lub zarządcę budynku; nigdy nie dokonuj samodzielnych napraw, przeróbek i podłączeń do przewodów kominowych):

- gdy używasz węgla czy drewna -> nie rzadziej niż raz na 3 miesiące
- gdy używasz gazu ziemnego czy oleju opałowego –> nie rzadziej niż raz na pół roku
- przegląd instalacji wentylacyjnej -> nie rzadziej niż raz w roku (obowiązek zarządcy lub właściciela budynku)

• często wietrz pomieszczenia, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe)
• uchyl okno w mieszkaniu, gdy korzystasz z jakiegokolwiek źródła ognia (pieca gazowego z otwartą komorą spalania, kuchenki gazowej lub węglowej)
• zapewnij stałe rozszczelnienie okien i  zadbaj o nawiewniki w nowych szczelnych oknach
• systematycznie sprawdzaj ciąg powietrza w pomieszczeniu, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu, bądź kratki wentylacyjnej ( jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do otworu)
• przy instalacji urządzeń i systemów grzewczych korzystaj tylko z usług wykwalifikowanych fachowców
• użytkuj tylko sprawne technicznie urządzenia i zgodnie z instrukcją producenta kontroluj ich stan techniczny
• kupuj jedynie urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu (w sytuacjach wątpliwych żądaj okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego specyfikację techniczną oraz informacje o przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia)
• w żadnym wypadku nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych i otworów nawiewnych w pomieszczeniach, w których znajdują się urządzenia gazowe
• dbaj o środowisko i swoje urządzenia (nie spalaj w nich śmieci, plastiku, starych mebli, ubrań itp.)
• nigdy nie zostawiaj samochodu w garażu z włączonym silnikiem, nawet jeżeli drzwi do garażu pozostają otwarte
• nie spalaj węgla drzewnego w domu, garażu, na zamkniętej werandzie itp., jeżeli pomieszczenia te nie mają odpowiedniej wentylacji
• zawsze pamiętaj o zasadzie: Tyle spalin wypłynie na zewnątrz, ile świeżego powietrza napłynie do pomieszczenia

Pamiętaj: Od stosowania się do powyższych rad może zależeć zdrowie i życie Twoje oraz Twoich bliskich!

Bądź przezorny. NIE daj się CZADOWI!

ZACZADZENIA: PIERWSZA POMOC

Więcej filmów instruktażowych dotyczących zasad udzielania pierwszej pomocy znajdziesz w mobilnej aplikacji multimedialnej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Bezpłatnie pobierz aplikację na smartfon lub tablet: http://www.su.krakow.pl/aplikacja-mobilna-pierwsza-pomoc-pobierz

CAŁODOBOWE TELEFONY ALARMOWE:

• informacja toksykologiczna w Szpitalu Uniwersyteckim
  • 12 411 99 99

• Straż Pożarna
  • 998

• Pogotowie Ratunkowe
  • 999

• Numer alarmowy112