Centrum Urazowe Medycyny Ratunkowej i Katastrof

• całościowa i szybka diagnoza;
• wielospecjalistyczne leczenie;
• po zakończeniu zabiegów ratujących życie, centrum kieruje pacjenta na inny oddział lub do innej placówki leczniczej, żeby kontynuować jego leczenie lub rehabilitację.

CU zabezpiecza świadczenia dla co najmniej 1 mln mieszkańców, którzy mieszkają w odległości pozwalającej na dotarcie z miejsca zdarzenia do centrum w ciągu 1,5 godziny.

CU tworzą specjalistyczne oddziały szpitalne i pracownie diagnostyczne:

• oddział anestezjologii i intensywnej terapii, który zapewnia gotowość co najmniej dwóch stanowisk intensywnej terapii;
• blok operacyjny, który zapewnia gotowość co najmniej jednej sali operacyjnej;
• pracownia endoskopii diagnostycznej i zabiegowej, czynna całą dobę;
• inne oddziały, w szczególności:
  • chirurgii ogólnej lub obrażeń wielonarządowych,
  • ortopedii i traumatologii narządu ruchu,
  • neurochirurgii lub chirurgii ogólnej z profilem neurotraumatologii,
  • chirurgii naczyń lub chirurgii ogólnej z profilem chirurgii naczyń.

CU musi mieć lotnisko lub lądowisko dla śmigłowca ratunkowego zlokalizowane na tyle blisko, aby można było przejmować  pacjentów urazowych ze śmigłowca bezpośrednio do szpitala, bez konieczności przewożenia ich karetką.

• RTG;
• USG, USG – Doppler;
• Echo-kardiografia;
• tomografia komputerowa (spiralna, wielorzędowa);
• rezonans magnetyczny;
• angiografia i radiologia interwencyjna;
• diagnostyka laboratoryjna, w tym mikrobiologiczna;
• wyposażenie medyczne niezbędne do wykonywania przyłóżkowej i całodobowej endoskopii diagnostycznej i zabiegowej (w szczególności: gastroskop, kolonoskop, bronchoskop).

Osobę w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego kwalifikuje się do leczenia w CU, jeśli:

1. występują co najmniej dwa z poniższych obrażeń anatomicznych:
   • penetrujące rany głowy,
   • tułowia lub urazy tępe z objawami uszkodzenia narządów wewnętrznych głowy,
   • klatki piersiowej i brzucha,
   • amputacja kończyny powyżej kolana lub łokcia,
   • rozległe zmiażdżenia kończyn,
   • uszkodzenie rdzenia kręgowego,
   • złamanie kończyny z uszkodzeniem naczyń i nerwów,
   • złamanie co najmniej dwóch proksymalnych kości długich kończyn lub miednicy;
2.  występują co najmniej dwa z poniższych zaburzeń parametrów fizjologicznych:
   • ciśnienie skurczowe krwi równe lub poniżej 80 mm Hg,
   • tętno co najmniej 120 na minutę,
   • częstość oddechu poniżej 10 lub powyżej 29 na minutę,
   • stan świadomości w skali Glasgow (GCS) równy lub poniżej 8,
   • saturacja krwi tętniczej równa lub poniżej 90%.

W Polsce działa 17 CU udzielających świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom z mnogimi wielonarządowymi obrażeniami ciała, tzw. pacjentom urazowym:

1.  Akademicki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza we Wrocławiu;
2. Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy;
3. Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 4 w Lublinie;
4. SP ZOZ Szpital Wojewódzki w Zielonej Górze;
5. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kopernika w Łodzi;
6. SP ZOZ Szpital Uniwersytecki w Krakowie;
7. Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie;
8. Wojewódzkie Centrum Medyczne w Opolu;
9. Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku;
10. Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie;
11. Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku;
12. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Nr 5 im. św. Barbary w Sosnowcu;
13. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. NMP w Częstochowie
14. Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach ul. Grunwaldzka 45, 25-736 Kielce
15. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie;
16. Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Józefa Strusia z Zakładem Opiekuńczo-Leczniczym SPZOZ w Poznaniu;
17. Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 im. prof. Tadeusza Sokołowskiego Pomorskiego Uniwersytetu  Medycznego w Szczecinie.