Endoskopia na miarę XXI wieku
Jedną z najskuteczniejszych metod oceny stanu zdrowia dróg żółciowych i przewodów trzustkowych jest endoskopowa wsteczna cholangiopankreatografia. Badanie jest wykonywane w Zakładzie Endoskopii Szpitala Uniwersyteckiego, który dysponuje najnowocześniejszą i jednocześnie największą pracownią endoskopową w Polsce, a także w tej części Europy.
Choć sama endoskopowa wsteczna cholangiopankreatografia jest sprawdzoną i bardzo skuteczną metodą diagnostczno-terapeutyczną, to istnieją sytuacje w których lekarz potrzebuje zajrzeć do samych dróg żółciowych. Możliwość tą daje cholangiopankreatoskopia. Jest ona nieocenionym narzędziem przy ocenie zmian nowotworowych dróg żółciowych. Daje możliwość nie tylko uwidocznienia i wzrokowej oceny guza, ale także pozwala operatorowi na pobranie wycinków z najbardziej podejrzanego miejsca i ich dokładnej oceny patomorfologicznej. Metoda wiąże się ze zdecydowanie większą czułością w porównaniu do klasycznego zabiegu cholangiopankreatografii, gdzie do obrazowania guza wykorzystywane są promienie rentgenowskie.
Cholangiopankreatoskop wprowadzany jest do dróg żółciowych poprzez tak zwany kanał roboczy duodenoskopu (czyli przewód średnicy jedynie około 4 mm), a następnie dzięki miniaturowej kamerze, daje możliwość zobrazowania wnętrza zarówno dróg żółciowych jak i trzustkowych, a następnie wykonania zabiegów takich jak ultradźwiękowe kruszenie złogów w drogach żółciowych i trzustkowych, czy selektywne pobranie wycinka z najbardziej podejrzanego o chorobę nowotworową miejsca.
Zabiegi cholangiopankreatografii wstecznej wykonywane są często u pacjentów z podejrzeniem lub rozpoznaną chorobą nowotworową np. trzustki lub dróg żółciowych. Umożliwiają one wczesną diagnostykę nowotworów, a także dają szansę przygotowania pacjenta do ewentualnego zabiegu operacyjnego. W sytuacji, w której radykalne leczenie operacyjne nie jest już możliwe, stosowane są w leczeniu paliatywnym - poprawiającym komfort pacjenta i wpływającym na wydłużenie jego życia.
To co warte podkreślenia, to to, że w Zakładzie Endoskopii Szpitala Uniwersyteckiego, po raz pierwszy w południowej Polsce zaczęto wykonywać te zabiegi z wykorzystaniem w całości jednorazowego duodenoskopu. Co więcej istnieje także możliwość połączenia wykonania procedury endoskopowej wstecznej cholangiopankreatografii z cholangiopankreatoskopią przy wykorzystaniu zarówno w całości jednorazowego duodenoskopu, jak w całości jednorazowego cholangiopankreatoskopu.
- Pomimo, iż w naszej pracowni wykorzystujemy do mycia i dezynfekcji sprzętu najnowocześniejsze z dostępnych na świecie myjnie automatyczne, a cały proces obiegu endoskopów, w tym ich prawidłowego procesu czyszczenia, kontrolowany jest elektronicznie, istnieją sytuacje w których wykorzystanie endoskopu jednorazowego może być jedyną, całkowicie bezpieczną dla pacjenta i personelu opcją. Można je stosować np. u pacjentów z chorobami prionowymi czy przypadku niektórych pacjentów poddanych immunosupresji – tłumaczy dr hab. n. med. Michał Kukla, Kierownik Zakładu Endoskopii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Nowoczesne zabiegi endoskopowe są także alternatywą dla pacjentów z kamicą dróg żółciowych (przewodową), którzy do tej pory musieliby mieć przeprowadzany zabieg operacyjny, co wiązało się z ryzykiem powikłań i dłuższym powrotem do zdrowia.
