Krakowska Deklaracja o Jodzie
18 kwietnia podpisana została Krakowska Deklaracja o Jodzie (Krakow Declaration on Iodine). Jej sygnatariusze – naukowcy biorący udział w finansowanym przez Unię Europejską projekcie „EUthyroid” wspierani przez szereg światowych organizacji – zaapelowali do europejskich polityków i prawodawców o wspieranie działań mających na celu walkę z powszechnym niedoborem jodu.
W spotkaniu deklaracyjnym wzięli udział przedstawiciele uniwersytetów oraz najważniejszych światowych organizacji zajmujących się zdrowiem, żywieniem oraz leczeniem tarczycy – narządu wewnętrznego najbardziej narażonego na negatywne skutki niedoboru jodu. Wśród nich znaleźli się m.in. prof. Henry Völzke z Uniwersytetu im. Ernsta Moritza Arndta w Greifswaldzie, koordynator projektu „EUthyroid”, prof. John Lazarus ze Światowej Sieci Jodowej, prof. Alicja Hubalewska-Dydejczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, prof. Marek Ruchała z Polskiego Stowarzyszenia Endokrynologicznego, Attilio Caligiani ze Światowego Stowarzyszenia Jodowego, Laura Linda Henderson z Międzynarodowej Federacji Tarczycowej, dr Vincenzo Costigliola z European Medical Association oraz Greg Garrett z Globalnego Sojuszu na rzecz Lepszego Odżywiania, a także wiceminister zdrowia Zbigniew Król.
Opisując projekt „EUthyroid”, prof. Henry Völzke podkreślił, że „naukowcy potrzebują obecnie zaangażowania odpowiednich instytucji celem wprowadzenia przy ich wsparciu skoordynowanego monitorowania spożycia jodu w Europie. Krakowska Deklaracja o Jodzie wymaga od władz państwowych oraz organów zdrowia publicznego świadomości ich odpowiedzialności za wystarczające zaopatrzenie ludności w jod zamiast obciążania tym obowiązkiem środowisk naukowych i innych instytucji. Jest to jedyny sposób wyeliminowania zaburzeń niedoboru jodu w Europie”.
Z kolei w opinii prof. Alicji Hubalewskiej-Dydejczyk „wprowadzenie obligatoryjnej profilaktyki jodowej opartej głównie na jodowaniu soli stosowanej w gospodarstwach domowych (1997) istotnie poprawiło spożycie jodu w Polsce z wymiernym wpływem na poprawę stanu zdrowia społeczeństwa. Ciągłe i szybkie zmiany warunków środowiskowych i zachowań żywieniowych wymuszają pilną potrzebę wdrożenia długoterminowego programu monitorowania spożycia jodu i dostosowania narzędzi profilaktyki jodowej do zaistniałych potrzeb”.
Projekt „EUthyroid” (pełna nazwa: „Towards the elimination of iodine deficiency and preventable thyroid-related diseases in Europe”) ma na celu zapobieganie niedoborowi jodu jako jednego z aspektów zdrowia publicznego. Uczestniczy w nim 31 krajów (w tym część spoza Unii Europejskiej). Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum jest członkiem konsorcjum projektu, a prof. Hubalewska-Dydejczyk należy do jego komitetu sterującego.
Kraje uczestniczące w projekcie dążą do wprowadzenia jednolitego systemu monitorowania spożycia jodu we wszystkich krajach (przede wszystkim w tzw. grupach wrażliwych: dzieciach i kobietach ciężarnych lub karmiących). Niedobór jodu został uznany przez WHO za jeden z czynników mających bezpośredni wpływ na stan zdrowotności populacji, jest też najczęstszą przyczyną uszkodzenia mózgu, której można zapobiegać. Oficjalne zakończenie projektu będzie miało miejsce w maju 2018 roku.
