Aktualności

W Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie rozpoczęły się testy nowatorskiego tomografu J-PET (pozytonowej emisyjnej tomografii) zbudowanego z polimerowych (plastikowych) scyntylatorów. To pierwsze tego typu urządzenie na świecie.

Urządzenie zostało zaprojektowane i wykonane przez prof. Pawła Moskala oraz jego zespół (grupa J-PET), z Zakładu Fizyki Cząstek i ich Zastosowań Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykorzystuje innowacyjne materiały polimerowe do budowy detektorów, co znacząco obniża koszty produkcji, a także zwiększa dostępność badań PET dla Pacjentów.

Projekt prowadzony jest we współpracy z prof. Alicją Hubalewską, prof. Anną Sową-Staszczak oraz dr Martą Opalińską z Oddziału Klinicznego Endokrynologii, Endokrynologii Onkologicznej, Medycyny Nuklearnej i Chorób Wewnętrznych Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, a także prof. Ewą Stępień z Zakładu Fizyki Medycznej UJ.

Badanie tomografem J-PET jest przeprowadzane w Szpitalu Uniwersyteckim u pacjentów, którzy posiadają skierowanie na badanie diagnostyczne z wykorzystaniem rutynowych radiofarmaceutyków. Skany przy użyciu tomografu J-PET są wykonywane bez dodatkowej interwencji, po wykonaniu tradycyjnego badania. Celem jest ocena jakości obrazu uzyskanego z nowego urządzenia oraz porównanie go z obrazami z tradycyjnych tomografów PET zbudowanych z krystalicznych scyntylatorów.

Przełomowa technologia

Scyntylatory plastikowe są wykonane z polimerów organicznych, które mają właściwości scyntylacyjne, czyli emitują światło pod wpływem promieniowania jonizującego. W tomografie J-PET światło to jest wykorzystywane do wykrywania promieniowania gamma, emitowanego w wyniku anihilacji pozytonów. Pozwala to na zrekonstruowanie trójwymiarowego obrazu wnętrza ciała pacjenta. Oprócz tego scyntylatory plastikowe to materiały znacznie tańsze od tych stosowanych w tradycyjnych detektorach PET. Są łatwiejsze w obróbce i znacznie lżejsze, co pozwala na zbudowanie bardziej kompaktowych i przenośnych tomografów.

Nowa era diagnostyki PET?

Tomograf J-PET ma potencjał zrewolucjonizować diagnostykę obrazową PET. Dzięki niższym kosztom i większej dostępności badań PET, z metody tej będzie mogła skorzystać większa liczba Pacjentów. Ponadto technologii ta pozwala na wykorzystanie dodatkowego parametru diagnostycznego – czasu życia pozytonium - którego właściwości nie mogą być analizowane za pomocą tradycyjnych tomografów PET.

Fot. 4. W sterowni Zakładu Medycyny Nuklearnej; od lewej: mgr Manish Das, mgr Wiktor Mryka, mgr Szymon Parzych

Fot. 3. Przygotowanie dwóch części tomografu J-PET do złożenia; od lewej: dr Magdalena Skurzok, mgr. Szymon Parzych, dr Szymon Niedźwiecki, dr Sushil Sharma.

Fot. 2. Przygotowanie łóżka tomografu do pomiarów z pacjentem; od lewej: mgr Wiktor Mryka, dr Grzegorz Korcyl, prof. Ewa Stępień, mgr. Szymon Parzych.

Fot.1. Przed pierwszymi pomiarami za pomocą tomografu J-PET: w centrum prof. Paweł Moskal kierownik grupy i twórca technologii; od lewej: prof. Ewa Stępień, mgr Szymon Parzych, mgr Wiktor Mryka,